Για τα παιδιά

Λίγα λόγια για την ιστορία

Το Σκάκι κατάγεται από τη μακρινή Ινδία και επινοήθηκε περίπου τον 5ο αιώνα μ.Χ. (σχεδόν 1600 χρόνια παλαιότερα!). Το πρώτο του όνομα ήταν Chaturanga - Chatur που σημαίνει τέσσερα και anga που σημαίνει μέρη. Τέσσερα μέρη δηλαδή όσα ήταν τα τμήματα του Ινδικού στρατού: ελέφαντες, άλογα, άρματα και στρατιώτες, εκτός από τον βασιλιά και τον mantri του (υπουργός, δηλαδή η σημερινή Βασίλισσα). Το παιχνίδι ήταν τότε όπως και σήμερα μια μάχη με στόχο τη σύλληψη του αντίπαλου Βασιλιά. Ακόμα παίζεται με τον ίδιο ακριβώς σκοπό!

Διαβάστε περισσότερα εδώ


Κανόνες καλής συμπεριφοράς
Το Σκάκι είναι παιχνίδι για δυο παίκτες. Ο σπουδαιότερος κανόνας καλής συμπεριφοράς είναι ο σεβασμός προς τον αντίπαλο, όποιος κι αν είναι αυτός. Έπειτα πρέπει να σεβόμαστε το χώρο όπου παίζουμε.

Οι κανόνες ευγένειας του καλού Σκακιστή λένε τα εξής:

Διαβάστε περισσότερα εδώ 



 Η σκακιέρα και τα κομμάτια

Μια φορά κι έναν καιρό υπήρχαν σε μια μακρινή γη, στη Γη του Σκακιού, δυο Βασίλεια. Το Λευκό Βασίλειο και το Μαύρο Βασίλειο. Τα δυο Βασίλεια ήταν συνεχώς σε αντιπαλότητα, διότι οι δυο βασιλιάδες τους, ο Λευκός Βασιλιάς και ο Μαύρος Βασιλιάς, έτρεφαν αμοιβαία αντιπάθεια. Ο λόγος που δεν συμπαθούσαν ο ένας τον άλλο ήταν απλός: ήθελε ο καθένας τη Γη του Σκακιού αποκλειστικά για τον εαυτό του. Έτσι τα δυο Βασίλεια είχαν χωρίσει τη Γη του Σκακιού στα δυο: στη μια μεριά ήταν το Λευκό Βασίλειο, όπου τα πάντα ήταν ντυμένα στα άσπρα και από την άλλη το Μαύρο Βασίλειο, όπου τα πάντα ήταν βαμμένα μαύρα! Υπήρχε μόνο μια μικρή περιοχή στη Γη του Σκακιού όπου κανένα από τα δυο Βασίλεια δεν είχε κατορθώσει να επιβάλλει την κυριαρχία του. Ήταν η Σκακιέρα!

        Η Σκακιέρα είχε 64 τετράγωνα, σε 8 οριζόντιες και 8 κάθετες γραμμές (8Χ8=64). Τα μισά τετράγωνα ήταν λευκά και τα άλλα μισά μαύρα. Οι οριζόντιες γραμμές έχουν αριθμούς (1-8) και οι κάθετες γραμμές έχουν γράμματα (α-θ). Το κάθε τετράγωνο έχει ένα όνομα. Το α1, το α2, το ε4, το ζ7 και τα λοιπά.

Διαβάστε περισσότερα εδώ

Η αξία των κομματιών

Ο στόχος κάθε σκακιστή είναι το ματ. Αυτό μπορεί να το επιτύχει ακόμα πιο εύκολα, αν έχει περισσότερα κομμάτια από τον αντίπαλο ή κομμάτια μεγαλύτερης αξίας. Λέμε ότι αυτός ο παίκτης τότε έχει υλικό πλεονέκτημα. Αλλά τι καθορίζει αυτό το πλεονέκτημα;

     Όταν ένας παίκτης κερδίζει ένα πιόνι, τότε αποκτά κάποιο πλεονέκτημα, αφού έχει ένα πιόνι παραπάνω. Στο σκάκι όμως συνήθως για να πάρεις κάτι, πρέπει να δώσεις κάτι, όπως έλεγε ο μεγάλος Μπόμπι Φίσερ. Πρέπει να δώσουμε έναν Πύργο για έναν Ίππο; Ή μια Βασίλισσα για δυο Πύργους; Ή ακόμα έναν Αξιωματικό για δυο πιόνια; Αν γνωρίζετε την αξία κάθε κομματιού, τότε θα είναι εύκολο να απαντήσετε.

Διαβάστε περισσότερα εδώ


Σκακιστική γραφή

Το Σκάκι έχει δικό του σύστημα καταγραφής των παρτίδων. Αλλά για ποιό λόγο είναι απαραίτητο να καταγράφουμε τις παρτίδες μας; Μα φυσικά για να μπορούμε να αναλύουμε τις παρτίδες και να μαθαίνουμε από τα λάθη μας (ή τα λάθη των άλλων) αλλά και για να βλέπουμε πως παίζουν άλλοι παίκτες!

Διαβάστε περισσότερα εδώ


Σκακιστική ορολογία

Τι σημαίνουν όλες αυτές οι περίεργες λέξεις που αναφέρουν οι σκακιστές στις συζητήσεις τους; Ας εξηγήσουμε κάποιες από αυτές!
Διαβάστε περισσότερα εδώ

Πηγή: Το αλογάκι

Το Σαχ, το Ματ και η Ισοπαλία

Τι σημαίνει ότι ο Βασιλιάς είναι σε θέση σαχ; Σημαίνει ότι απειλείται άμεσα από ένα εχθρικό κομμάτι.
Ο παίκτης που απειλεί να συλλάβει τον αντίπαλο Βασιλιά φωνάζει ΣΑΧ, επειδή ο Βασιλιάς είναι όπως είπαμε ψηλομύτης και δεν καταδέχεται να ασχολείται με μικροπράγματα όπως οι απειλές. Κακό του κεφαλιού του! Κάθε κομμάτι μπορεί να δώσει σαχ στον αντίπαλο Βασιλιά, εκτός από τον ίδιο το Βασιλιά! 

Διαβάστε περισσότερα εδώ

Το πιόνι προάγεται
Η μάχη είχε φουντώσει για τα καλά και στο κέντρο της Σκακιέρας γινόταν χαμός. Τότε ένας μοναχικός Λευκός στρατιώτης, ενώ όλοι είχαν στραμμένο το βλέμμα τους αλλού, κατάφερε να διασπάσει το μέτωπο από τα πλάγια, να εισχωρήσει στις γραμμές του εχθρού και να προχωρήσει μέχρι το αρχηγείο του Μαύρου Στρατού. Χωρίς να χάσει χρόνο, τοποθέτησε εκρηκτικά και έφυγε τρέχοντας. Η έκρηξη διέλυσε το αρχηγείο σε 1000 κομμάτια! Έτσι, ο Μαύρος Βασιλιάς αναγκάστηκε να παραδοθεί, αφού δεν είχε πια μέρος να κρυφτεί...

Αλήθεια λοιπόν, ένα πιόνι στην πρώτη γραμμή του εχθρικού στρατοπέδου ισοδυναμεί με βόμβα στα θεμέλιά του!

Ένα πιόνι προάγεται αν καταφέρει να φτάσει στην τελευταία γραμμή, δηλαδή στην πρώτη γραμμή του αντιπάλου (για τον Λευκό στην 8η γραμμή και για τον Μαύρο στην 1η γραμμή). Επειδή αυτό είναι ένα πολύ δύσκολο και σπουδαίο κατόρθωμα για το ταπεινό πιόνι, ένας πραγματικός άθλος, για επιβράβευση οι κανόνες του επιτρέπουν να αλλάξει μορφή και να μεταμορφωθεί σε ένα άλλο κομμάτι (εκτός από Βασιλιά, αφού ο Βασιλιάς είναι μόνο ένας και ψηλομύτης). Με αυτό τον τρόπο ένας παίκτης μπορεί να έχει περισσότερες Βασίλισσες, Πύργους Αξιωματικούς ή Ίππους από όσους είχε στην αρχή του παιχνιδιού. Φυσικά μπορεί να προάγει όσα πιόνια θέλει, ακόμα και τα οκτώ αν τα καταφέρει!
Δείτε περισσότερα εδώ





 

Σκάκι στα σχολεία 
Πρόγραμμα "Σκάκι στο σχολείο" στα εκπαιδευτικά συστήµατα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

∆ήλωση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 15ης Μαρτίου 2012 σχετικά µε την καθιέρωση του προγράµµατος «Σκάκι στο σχολείο» στα εκπαιδευτικά συστήµατα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη το άρθρο 6 και το άρθρο 165 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,
– έχοντας υπόψη το άρθρο 123 του Κανονισµού του,

A. λαµβάνοντας υπόψη ότι, σύµφωνα µε το άρθρο 6 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ο αθλητισµός αποτελεί έναν από τους τοµείς για τον οποίο «η Ένωση έχει αρµοδιότητα να αναλαµβάνει δράσεις για να υποστηρίζει, να συντονίζει ή να συµπληρώνει τη δράση των κρατών µελών»·
B. λαµβάνοντας υπόψη ότι το σκάκι είναι ένα άθληµα προσιτό σε παιδιά κάθε κοινωνικής οµάδας, θα µπορούσε συνεπώς να συµβάλει στην κοινωνική συνοχή και στην επίτευξη στόχων πολιτικής, όπως η κοινωνική ενσωµάτωση, η καταπολέµηση των διακρίσεων, η µείωση της εγκληµατικότητας, ακόµη και η µάχη µε διάφορες εξαρτήσεις·
Γ. λαµβάνοντας υπόψη ότι, ανεξάρτητα από την ηλικία του παιδιού, το σκάκι µπορεί να βελτιώσει τη συγκέντρωση, την υποµονή και την επιµονή του, και να συµβάλει στην ανάπτυξη της δηµιουργικότητας, της διαίσθησης, της µνήµης και των δεξιοτήτων ανάλυσης και λήψης αποφάσεων· επίσης το σκάκι διδάσκει την αποφασιστικότητα, τη θετική στάση και την άµιλλα·

1. καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τα κράτη µέλη να ενθαρρύνουν την καθιέρωση του προγράµµατος «Σκάκι στο σχολείο» στα εκπαιδευτικά συστήµατα των κρατών µελών της ΕΕ·
2. καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να δώσει την απαραίτητη προσοχή στο πρόγραµµα «Σκάκι στο σχολείο» και να διασφαλίσει την επαρκή χρηµατοδότησή του από το 2012 και µετά·
3. καλεί την Επιτροπή να λάβει υπόψη τα αποτελέσµατα των µελετών όσον αφορά την επίδραση του προγράµµατος στην ανάπτυξη των παιδιών·
4. Αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει την παρούσα δήλωση, µαζί µε τα ονόµατα των υπογραφόντων, στην Επιτροπή και στα κοινοβούλια των κρατών µελών.

Ο κατάλογος των υπογραφόντων δηµοσιεύεται στο Παράρτηµα 3 των Πρακτικών της 15ης Μαρτίου 2012 (P7_PV-PROV(2012)03-15(ANN3)).

Πηγή


Βιβλία για παιδιά

Σκάκι και φαντασία - Γιουβαντσιούδης Κώστας, Μουσιάδου Ειρήνη

Μια φορά κι έναν καιρό ήταν το σκάκι - Γιουβαντσιούδης Κώστας, Μουσιάδου Ειρήνη

Προχωρημένο σκάκι για νεαρούς παίκτες - Μακλίοντ Τ. Γουίλιαμ, Μογκρίντιεν Ρόναλντ

Σκάκι για παιδιά - Μακλίοντ Τ. Γουίλιαμ, Μογκρίντιεν Ρόναλντ

Σκάκι! Για νεαρούς παίκτες - Στέφαν Κίντερμαν

Η τέχνη του ματ - Βανδώρος Δημήτρης

Σκάκι: από τις πρώτες κινήσεις μέχρι το ματ - Ντάνιελ Κινγκ

Το Σκάκι Ι & ΙΙ - Τριαντάφυλλος Σιαπέρας

Σκάκι για αρχάριους και για προχωρημένους - Νικόλαος Φ. Καμπάνης